Vì dàn xếp tỷ số, nợ nần, sai phạm tài chính hay dùng cầu thủ không hợp lệ, 13 đội bóng đã bị UEFA cấm thi đấu Europa League trong những án phạt gây chấn động lịch sử.
UEFA - cơ quan quản lý bóng đá châu Âu không chỉ tổ chức các giải đấu danh giá như Champions League, Europa League hay EURO, mà còn là đơn vị giám sát nghiêm ngặt các quy định về công bằng tài chính, tính trung thực của kết quả thi đấu và tính hợp lệ của cầu thủ. Trong suốt chiều dài lịch sử của Europa League, UEFA đã ban hành lệnh cấm thi đấu đối với 13 câu lạc bộ vì những vi phạm nghiêm trọng, từ dàn xếp tỷ số, vi phạm luật Công bằng tài chính (FFP) đến các vấn đề tài chính và quản lý đội bóng.
Trường hợp bị phạt nặng nhất chính là Skenderbeu (Albania), đội bóng bị UEFA cấm tham gia mọi giải đấu châu Âu trong vòng 10 năm từ năm 2018, cùng khoản phạt 1 triệu euro. Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS) xác nhận rằng câu lạc bộ này đã có hành vi dàn xếp tỷ số trong cả các trận đấu trong nước lẫn tại đấu trường châu lục.
Tiếp theo là hàng loạt những vụ bê bối khác liên quan đến dàn xếp kết quả thi đấu. Năm 2013, Besiktas và Fenerbahce của Thổ Nhĩ Kỳ lần lượt bị cấm 1 và 2 năm vì liên quan đến các vụ thao túng tỷ số tại giải quốc nội. Cũng trong năm đó, Steaua Bucharest (Romania) bị đình chỉ một mùa kèm thời gian thử thách 5 năm sau các cáo buộc tương tự.
Một loạt các án cấm khác xuất phát từ việc vi phạm Luật Công bằng tài chính hoặc không đáp ứng nghĩa vụ tài chính với cầu thủ và đối tác. Năm 2019, AC Milan bị loại khỏi Europa League vì vi phạm FFP, và chính câu lạc bộ này sau đó đã tự nguyện chấp nhận án phạt. Năm 2012, Malaga (Tây Ban Nha) bị cấm thi đấu vì không thanh toán hóa đơn đúng hạn.
Dnipro (Ukraina) cũng nhận án phạt tương tự vào năm 2016 do các vấn đề tài chính nghiêm trọng. Partizan Belgrade (Serbia) từng bị cấm 3 mùa giải năm 2017 vì nợ nần, tuy nhiên sau đó lệnh cấm được hủy bỏ khi họ cung cấp đầy đủ bằng chứng đã thanh toán các khoản nợ.
Ngoài ra, nhiều đội bị loại khỏi Europa League vì các lỗi kỹ thuật trong quản lý cầu thủ. Điển hình là FC Sion (Thụy Sĩ), khi họ sử dụng các cầu thủ không đủ điều kiện trong thời gian bị cấm chuyển nhượng mùa 2011/12, dẫn đến việc bị UEFA trục xuất khỏi giải và Celtic được gọi trở lại.
Rangers (Scotland) không thể góp mặt ở mùa giải 2013/14 do không đáp ứng hạn chót nộp báo cáo tài chính. Rapid Bucharest (Romania) bị cấm 1 mùa và phạt 100.000 euro vì nợ cầu thủ. Trong khi đó, hai đội Inter Baku (Azerbaijan) và Târgu Mureș (Romania) cũng nhận lệnh treo giò vì các lý do tài chính chưa được giải quyết.
Mặc dù một số án phạt áp dụng cho cả Champions League và Europa League, nhưng tất cả đều nhấn mạnh thông điệp nhất quán của UEFA: mọi đội bóng muốn thi đấu ở châu Âu phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định. Bất kỳ hành vi gian lận hay thiếu minh bạch tài chính nào đều có thể khiến một mùa giải hoặc cả tương lai dài hạn bị chôn vùi.
Ngọc Thanh
